Το Spittelberg ήταν προάστιο (Vorort=Vorstadt) της Βιέννης, που περιλάμβανε την περιοχή μεταξύ Breite Gasse und Stiftsgasse (Messeplatz, Siebenstern-, Stift-, Burg-, Faßzieher- und Neustiftgasse). Το 1525 ήταν ιδιοκτησία του Bürgerspital*  από το οποίο έχει πάρει και την ονομασία του  (αρχικά Spitalberg, το Berg  παραπέμπει σε βουνό – στην ουσία πρόκειται για λόφο, ύψωμα). Στην τοποθεσία αυτή βρίσκονταν τότε χωράφια και αμπελώνες (Äcker und Weingärten). Το 17ο αιώνα ο Karl Freiherr von Kirchberg διαμορφώνει οικόπεδα και τα νοικιάζει. Οι πρώτοι κάτοικοι  των σπιτιών ήταν κροατικής και ουγγρικής καταγωγής και έτσι προέκυψε η ονομασία „Krowotndörfl“ – το χωριό των Κροατών („Krowot“ – Kroate- Κροάτης)

Το 1683 το Spittelberg χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους και μετά την πολιορκία (Βelagerung), το  1692 άνηκε και πάλι στο Bürgerspital. Σύμφωνα με τα σχέδια οικοδόμησης χτίζονται 120 σπίτια σε 6500 τ.μ. Το 1785, μετά από μέτρηση, διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν 138 σπίτια και έμεναν 6000 άτομα.

Τα σπίτια κτίστηκαν χωρίς αυλές και κήπους, τα χώριζαν στενάκια (schmale Gassen), που σήμερα θεωρούνται ειδυλλιακά, κάποτε όμως θεωρούνταν ανθυγιεινά. Τα περισσότερα είναι διώροφα. Στα ισόγεια τους υπήρχαν μικρά μαγαζιά ή εστιατόρια (κάθε δεύτερο σπίτι είχε  εστιατόριο – Wirtshaus=Gaststätte) και πολλά μπουρδέλα. Στους πάνω ορόφους τα σπίτια ήταν μικρά (περίπου 50τμ) και φτηνά, γιαυτό και  τα νοίκιασαν  άνθρωποι με ελάχιστες  οικονομικές δυνατότητες.

Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, η περιοχή ήταν γνωστή ως „Red Light District“ (Rotlichtviertel).

Από το 1795 είναι ιδιοκτησία (Besitz) του δήμου Βιέννης (Gemeinde Wien) και από το 1850 μέρος του 7ου δημοτικού διαμερίσματος Βιέννης Neubau.

Μετα  τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ιδιαίτερα στη δεκαετία του 60  πολλά σπίτια νοικιάστηκαν σε μετανάστες (Gastarbeiter). Στη δεκαετία του 70 τα περισσότερα σπίτια ήταν ετοιμόρροπα και υπήρχε η πρόταση να τα κατεδαφίσουν και στη θέση τους να κτίσουν καινούρια πιο ψηλά κτίρια. Τελικά ο δήμος Βιέννης ανακήρυξε τη γειτονιά ως ζώνη προστασίας  (Schutzzone) και το 1975 αρχίζει η ανακαίνιση (Renovierung) των σπιτιών του Spittelberg.

Kunsthandwerksmärkte  (Αγορές με είδη χειροτεχνίας)

Μετά την ανακαίνιση, τα σπίτια στο Spittelberg νοικιάστηκαν σε καλλιτέχνες (Künstler). Έτσι από τότε σιγά σιγά αποκτά κ διατηρεί μέχρι σήμερα τη φήμη (Ruf)  της συνοικίας των καλλιτεχνών (Künstlerviertel).

Το 1979 οι καλλιτέχνες οργανώνουν μια χριστουγεννιάτικη αγορά στη Spittelberggasse (Weihnachtsmarkt – der erste Kunsthandwerksmarkt Österreichs).

Από το 1980 οι καλλιτέχνες που έχουν ήδη ιδρύσει τον σύλλογο τους – „Verein zur Förderung des Spittelbergs“  οργανώνουν τις αγορές με τις χειροτεχνίες τακτικά το καλοκαίρι και τα Χριστούγεννα (regelmäßig im Sommer und zu Weihnachten).

Το 1987/88 κάποιοι από τους καλλιτέχνες του συλλόγου Spittelberg, ίδρυσαν δικό τους σύλλογο „divina art“  και  διοργανώνουν από το Δεκέμβριο του 1994 τις αγορές τους στο Karlsplatz.

Στο Spittelberg, το „Forum Spittelberg“,  φρόντιζε αρχικά για τις καλοκαιρινές αγορές, αργότερα όμως επικεντρώθηκε στη χριστουγεννιάτικη αγορά. Το 2006 ο σύλλογος „Kunst+Handwerk vom Künstler“  ξεκάνει την οργάνωση των καλοκαιρινών αγορών (Spittelberggasse). Με στόχο  την επιδίωξη της καλύτερης ποιότητας, όλα τα προϊόντα στις αγορές έχουν εγκριθεί από κριτική επιτροπή.

Η χριστουγεννιάτικη αγορά του Spittelberg γίνεται τα τελευταία 25 χρόνια και φέτος ανοίγει στις 12.11. Κάθε χρόνο το Spittelberg ελκύει περισσότερους από 500.000 ανθρώπους και είναι ένα από τα ρομαντικά μέρη για Glühwein**, όπου η απόλαυση συναντά την κουλτούρα (Vergnügen begegnet Kultur).

Δημόσια συγκοινωνία:

Straßenbahnlinien 49 (Station Stiftgasse)

Autobuslinie 48a (Station Sankt-Ulrichs-Platz)

U-Bahn-Station Volkstheater (U2, U3)

*Bürger + Spital: νοσοκομείο των κατοίκων

**Glühwein:  ζεστό και αρωματισμένο κόκκινο κρασί

https://www.wien.gv.at/wiki/index.php/Spittelberg_(Vorstadt)

http://www.spittelberg.at

http://www.bezirksmuseum.at/default/index.php?id=104